Een boom die kijkt en luistert… A tree that watches and listens

De oude eik op een mistige morgen/ the old oak on a misty morning

Op het terrein van het oude psychiatrisch ziekenhuis Brinkgreven in Deventer staat een boom. Een oude eik. Waarschijnlijk is ’t ie wel ouder dan het ziekenhuis zelf, dat aan het eind van de 19e eeuw gebouwd is.  Een boom die meer dan 100 jaar oud is…
De eik is hol. Maar hij leeft nog!

On the grounds of the old Mental Health Institute Brinkgreven in Deventer  stands a tree. An old oak.  Probably it’s older than the hospital itself. The hospital is built at the end of the 19th century. So the oak might be more than 100 years of age…
The oak is hollow, but still alive!

Wat heeft de boom allemaal gezien in al die jaren?
Brinkgreven is, zoals elk ander psychiatrisch ziekenhuis,  veranderd van een bewaarplaats voor mensen met psychische problemen, in een instituut waar mensen behandeld worden.  De hele geschiedenis van de psychiatrie is aan hem voorbijgetrokken.  In het begin waren er geen medicijnen. De nadruk lag op dagbesteding en patiënten werkten mee in de bakkerij, wasserij en alle andere voorzieningen die er in een “dorp”als Brinkgreven nodig waren.  Therapievormen waren bedverpleging en hydrotherapie, waarbij mensen lang in een bad lagen om rustig te worden. Onrustige patiënten werden met dwangmiddelen  ( bv dwangbuis) behandeld. Pas in de jaren 50 kwamen er medicijnen in de psychiatrie. De behandeling werd menselijker.

What did the tree see in all those years?
Brinkgreven has changed, like every mental hospital, from a place to keep people in custody  into a place to cure people with mental problems.  The tree saw the whole history of psychiatry  passing. In the beginning there weren’t meds. The emphasis was on passing the day and patients used to work in the bakery, the laundry and all the other things needed in a “village” like Brinkgreven. Kinds of therapy were bed maitenance and hydrotherapy ( people were kept in a bath to become quiet). Restless patients were treated with coercion like straightjackets. Only in the 50th of the past century  patients could be treated with medicine. The treatment became more humane.

de holte... the hollow

Wat heeft de boom allemaal gehoord in die jaren?
Het geschreeuw van onrustige patiënten, het verdriet om een leven dat zo moeizaam verliep.
Eenzaamheid en onmacht. Levensverhalen. Moed en hoop.
De eik heeft het allemaal opgeslagen in zijn stam.
Diep in zijn binnenste.
Iemand zei: ik wou wel eens in de boom wegkruipen. Veilig in de holte. Beschermd door de stam.

What did the tree hear in all those years?
Crying of restless patients, sadness about a life being so painful.
Loneliness and frustration. Stories of life. Courage and hope.
The oak saved this all in its trunk. Deep inside.
Someone said: sometimes I wanted to hide away in the tree. Safe in its hollow. Protected by the trunk.

De eik leeft nog steeds. Elk jaar laat hij zijn bladeren vallen en in het voorjaar komen er weer nieuwe.  De geschiedenis gaat door…
The oak is still alive. Every year its leaves  fall down  and in spring there will be new ones. History goes on….

de oude eik op een zonnige dag the old oak on a sunny day

Mist… fog….

Dagenlang hing er een dikke mist over Nederland. Problemen met het vliegverkeer, files, treinen en bussen die niet op tijd reden….

For several days there was a thick fog covering the Netherlands. Planes were cancelled, trains and busses were delayed, and the high ways were full of cars driving very slowly or standing still….

Het beste is  dan maar op je eigen vierkante meter te blijven.
En…. zie je dan juist geen andere dingen dan op een zonnige dag?

Staying on your own square yard seems to be the best.
And.. maybe then yoú see things you didn’t see before, when the sun was shining.

Kleuren vervagen, maar vormen  komen des te meer naar voren.

Colors disappear, but shapes are stronger…

Je gaat op weg en ziet niet meer waar je uitkomt….
Is dat altijd zo erg?  Er is onderweg veel te beleven…

You get going, but don’t know what’s ahead…
Does that matter? On the go there’s a lot to experience!

Rielerenk: platteland in de stad/ a bit of countryside in the city

knotwilgenpaadje/ along the willow trees

Wie aan Deventer denkt ziet meestal de oude middeleeuwse Hanzestad voor zich, met zijn vele oude panden en straatjes. Er is ook een ander Deventer: een stukje platteland in de stad: de Rielerenk. Landbouwgrond, een paar boerderijen, kronkelige weggetjes, knotwilgen, zwermen kraaien. Je waant je terug in de tijd.

When a Dutchman hears the name Deventer he is reminded of the medieval “Hanze” town ( the 5th oldest city in rank in the Netherlands) with its many beautiful houses, buildings and little streets.
Buth there’s another Deventer: a bit of countryside within the town.  The Rielerenk: agricultural fields, a few little farms, winding roads with willow trees, big black crows.

old tree next to a farm

Op een infobord kun je lezen:

In de middeleeuwen was de Rielerenk een woest en leeg gebied met de naam “Relo”. Zandverstuivingen, heidevelden en zompige vennetjes wisselden elkaar af. De middeleeuwse stad Deventer had grote behoefte aan landbouwproducten. De stad zorgde dat boeren zich hier vestigden en de grond vruchtbaar maakten. Vanuit de stad kwam op kiepkarren verse  stadsmest. Dit werd vermengd met plaggen en stalmest. De “enk”, de zwarte vruchtbare landbouwgrond, begon te groeien. In het gebied werden na 1300 veel sloten aangelegd… Er werden boerderijen gesticht, gemengde bedrijven met akkerbouw en veeteelt. De boeren pachtten de grond van de stad en droegen een deel van de oogst weer af aan Deventer. Vanaf 1878 veranderde de functie van een deel van de enk. Brinkgreven werd gebouwd, het dorp Schalkhaar ontstond en in 2008 werd het nieuwe Deventer Ziekenhuis op de Rielerenk voltooid.

houtwal met knotwilgen

On a billboard one can read ( free translation…)

In the Middle Ages  the Rielerenk was a savage and empty area named “Relo”. Blowing sand, heather fields, little pools. The medieval city of Deventer needed agricultural products. The city saw to the settling of farmers and the ground was made fertile.
Dump carts with manure came from the city. On the enk the manure was mixed with turf and litter. The “enk”, the black fertile ground, began to grow.
After 1300 many ditches have been made and farms were built. The farms were mixed: cattles and arable farming. The farmers leased the fields and gave back a part of the harvest to the city. Since 1878 a part of the Enk changed: Brinkgreven, a Mental Health Institute was built, the village of Schalkhaar  has been developed and in 2008 the Deventer Hospital was built on the Rielerenk.

kraaien crows

Op mijn wandeling over de Rielerenk kwam ik iemand tegen die daar woonde. Hoe lang blijft dit nog zo, vroeg  hij zich af. We vechten ervoor. Maar de stad rukt op. de ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren veel land in beslag genomen.

On a walk through the Rielerenk I met someone living there. How long? He said. We’ve been fighting for it. But the city is advancing. The hospitals have taken over a lot of space in the last years.

Deventer Ziekenhuis - de stad rukt op... Deventer Hospital: the city is advancing..

Eens was de Rielerenk nodig voor de stad omdat ze voedsel leverde…
Misschien is de Rielerenk nu nog wel meer nodig: ze geeft rust, ruimte, adem!

knowilgen willow trees

Once the Rielerenk was necessary for the city, providing food.
The Rielerenk might be even more necessary today: to give rest, space, breath!

Sint Maarten

moon through the trees

11 November is de dag
dat ons lichtje, dat ons lichtje
11 November is de dag
dat ons lichtje schijnen mag
11 november is het feest van Sint Maarten.
Sint Maarten is de patroon van de kinderen, de armen en de soldaten.
November 11th is the feast of Saint Martin.
He is the patron saint of children, the poor and soldiers.

sweets for saint Martin

De kinderen gaan langs de huizen en zingen liedjes over Sint Maarten.
The children go along the houses and sing Saint Martin’s songs
In ruil daarvoor krijgen ze snoepgoed
In exchange they get sweets

the older boys make their own candles

without flash it looks more spooky

the end is near.....

We wensen jullie een fijn Sint Maartensfeest!
We wish you a happy Saint Martin!

Nieuw Land / New Land

Een grijze zondag in Oostelijk Flevoland
één van de polders
uit de zee geschapen

lelystad

A gray sunday in Oostelijk Flevoland
one of the polders
created out of the sea

Boven water
de man staat met het water tot aan de lippen

Lelystad

Boven water / Above the water

Above the water:
the water comes to the man’s  lips

oog boven water / eye above the water

Exposure (2010):
Stalen sculptuur van de Britse kunstenaar Antony Gormley
Hij is gefascineerd  door de nieuwe polder en geïnspireerd door het maagdelijke landschap. Het bijzondere voor hem is iets te scheppen zonder verwijzing naar de geschiedenis van de locatie.

exposure by Antony Gormley

Exposure (2010)
Steel sculpture by the British artist Antony Gormley
He is fascinated by the new polder and inspired by the  virgin landscape. He tried to create something without reference to the history of the location.

En naast al het nieuwe een replica van de Batavia, een VOC-schip uit 1628
Geschiedenis om trots op te zijn of je voor te schamen?

Batavia VOC schip

And next to all the new a replica of the Batavia, ship of the Dutch East India Company (VOC). A history to be proud or ashamed of?

Batavia Lelystad VOC schip

November

All really good things never die... on the former graveyard of GGNet

November is de maand van Allerheiligen en Allerzielen.
We gedenken wie ons zijn voorgegaan.

November is the month of All Saints and All Souls.
We remember all who lived before us.

Ze horen er nog bij, we zijn één gemeenschap.
They belong still to us, we’re one community.

In EE( Friesland) people are buried in th e center of the village

De mensen van voor bij
we
noemen ze hier samen.
De mensen van voorbij
wij noemen ze bij namen.
Zo vlinderen zij binnen
in woorden en in zinnen
en zijn wij even bij elkaar
aan ‘t einde van het jaar.

De mensen van voorbij
zij blijven met ons leven.
De mensen van voorbij
ze zijn met ons verweven
in liefde, in verhalen,
die wij zo graag herhalen,
in bloemengeuren, in een lied
dat opklinkt uit verdriet.

EE (Friesland)

De mensen van voorbij
zij worden niet vergeten.
De mensen van voorbij
zijn in een ander weten.
Bij God mogen ze wonen,
daar waar geen pijn kan komen.
De mensen van voorbij
zijn in het licht, zijn vrij.

Hanna Lam ( 1928-1988)

Scotland Kelso Abbye

Those of beyond
we name them here together
Those of beyond
we call them by their names
As a butterfly  they  enter
in words and meanings
And so we’re together at the end of the year.

Those of beyond
They share our lives forever
Those of beyond
are interwoven with our lives
in love, in tales
we like to tell again
in flower flagrances, in a song
born out of sorrow.

Graveyard Apeldoorn St Teresa's

Those of beyond
they’re not forgotten
Those of beyond
are in a different knowing
in God they can live
Where no one’s hurt
Those of beyond
are in the LIGHT
they’re free.
( Original Dutch text by Hanna Lam- personal translation  by Edith Klinkhamer)

Graves of two young men died in Afghanistan